2011’de savaş patlak verdiğinden bu yana Türkiye’de 1.2 milyonun üzerinde Suriyeli mülteci bulunmaktadır. Şimdiye kadar 1 milyona yakın Suriyeli kampların dışında, çoğunlukla sınır şehirlerinde ve kampların bulunduğu şehirlerde yaşıyor. Durum böyleyken, insanların büyük bir çoğunluğu farklı kanallardan gelen desteğe bağlı veya kendi imkanlarıyla kampların dışında kalıyor.
Yerel NGO’lara, kaymakamıklara, muhtarlıklara ve Suriyeli komitelerin aktardıklarına göre Mardin bölgesinde 200 bine yakın mülteci bulunmaktadır. Suriyeli sığınmacıların önemli bir kısmı Kızıltepe’de, Şenyurt’t, Nusaybin’de, Midyat’ta ve Mardin şehir merkezinde bulunmaktadır. Ama karşılaştırma yapıldığında Suriye’den Kızıltepe’ye daha fazla göç bulunmaktadır. IMPR, Kızıltepe’deki farklı komite liderleriyle, yerel halkla ve Suriyeli mültecilerle görüşmeler yapmıştır. Görüşmeciler mülteci sayısının Haziran 2014 itibariyle 25.000 olduğunu belirtmişlerdir. Bu insanlar bugüne kadar Mardin dışından herhangi bir yardım almamıştır. Muhtarlar, kaymakamlıklar, yerel NGO’lar ve kanaat önderleri ayrıca 20 bin insanın şehirde yaşadıklarını belirtmiştir. Genel olarak 30.000-45.000 mülteci ise Kızıltepe’de yaşamaktadır.
Diğer taraftan Haziran 2014’te Mardin şehir merkezinde bu sayının 12.000’e ulaştığı belirtilmiştir. Kızıltepe’deki mültecilerin sayısı Mardin şehir merkezindeki mülteci sayısının üç katından fazladır. Ayrıca Kızıltepe nüfusu da Mardin şehir merkezinin nüfusundan iki kat fazladır.
Coğrafi olarak da bakıldığında mültecilerin Kızıltepe’de daha fazla sayıda yerleşmesi daha iyi anlaşılmaktadır. Çünkü Kızıltepe’nin sınıra uzaklığı 20 kilometrenin üstündedir ve bölge düz bir alandadır. Oysa Mardin, ağırlıklı olarak tarihi bir bölge ve fazla sayıda Suriyeliye ev sahipliği yapabilecek düzeyde değildir.
Yaşam koşulları da Mardin’de Kızıltepe’den daha fazladır. Ev fiyatları Kızıltepe’nin iki ve üç katı fazladır. Normal yeme içme fiyatları da iki katıdır. Bundan dolayı Suriyelilerin önemli bir kısmı Kızıltepe’ye yerleşmiştir.
Ayrıca, mültecilerin önemli bir kısmı halen izinli giriş çıkışlara sahip olan ve Kızıltepe’ye bağlı olan Şenyurt sınır kapısından Türkiye’ye giriş-çıkış yapmaktadırlar. Mültecilere yönelik reasing awerness, information ve protection aktiviteleri eğer Kızıltepe merkezli yürütülürse oldukça başarılı olunacaktır. Dolayısıyla Mardin iline yönelik özellikle toplum merkezi ve benzeri çalışmaların Suriyelilerin yoğun yaşadığı ve sürekli gelmeye devam ettiği Kızıltepe merkezli düşünülmesinde yarar vardır. Diğer yandan Kızıltepe bir diğer mülteci yoğunluğunun bulunduğu Şenyurt’un dışında Nusaybin’e de 45 kilometre uzaklıktadır. Söz konusu 45 kilometre arasında onlarca kırsal bölgede de Suriyeli mültecilerin yaşadığı bilinmektedir. Uluslararası kurumların Kızıltepe’ye dönük daha kapsamlı planlar yapmasında yarar vardır. Mardin merkezdeki imkanlar da Kızıltepe’den daha fazladır. Yerel NGO grupları düzenli olarak Mardin’de yaşayan Mültecilere gıda yardmının dışında destekler sunmaktadır. Oysa, Kızıltepe’deki yerel kaynaklar yetersiz olduğundan bu konuda ciddi eksiklikler bulunmaktadır. Temel amacı most volnurable lara destek olan kurum ve kuruluşların Kızıltepe merkezli desteklerini artırmasında yarar vardır.
